Aquaplaning: wat is het en hoe kun je het voorkomen?

Zware regenval kan het rijden een stuk lastiger maken. Als het water zich op het wegdek ophoopt, wordt de controle over je auto snel minder. In deze situatie kan aquaplaning optreden, een fenomeen dat vooral gevaarlijk kan zijn als je er niet op voorbereid bent. Wil je graag weten wat aquaplaning precies inhoudt en hoe je dit kunt voorkomen? Lees dan verder.

Wat is aquaplaning (watergladheid)?

Aquaplaning ontstaat wanneer er zich een dunne laag water ophoopt tussen je banden en het wegdek. Doordat je banden niet in staat zijn het overtollige water snel genoeg af te voeren, verlies je grip op de weg. De groeven in je banden kunnen maar een beperkte hoeveelheid water verwerken. Zodra er meer water onder je banden zit dan ze kunnen verdringen, verlies je het contact met het wegdek.

Dit betekent dat je auto als het ware gaat ‘drijven’. Je stuurt en remt dan niet meer op het wegdek zelf, maar op een laag water. Hierdoor kun je de controle over je auto verliezen, wat tot gevaarlijke situaties kan leiden. Juist omdat je minder (of zelfs geen) grip op de weg hebt, is het belangrijk om te weten hoe je aquaplaning kunt herkennen en wat je moet doen als het optreedt.

Wat moet je doen bij aquaplaning?

Zodra je aquaplaning voelt optreden, is het belangrijkste dat je niet in paniek raakt. Door abrupt te sturen of ineens vol op de rem te trappen, vergroot je juist het risico op slippen. Houd het hoofd koel en volg de onderstaande stappen om de controle zo snel mogelijk terug te krijgen.

  1. Gas los: laat het gaspedaal rustig los om je snelheid te verminderen, maar trap niet plotseling hard op de rem.
  2. Houd het stuur recht: door het stuur stabiel te houden, krijgt je auto de beste kans om weer grip te vinden op het wegdek.
  3. Geen abrupte bewegingen: stuur niet plotseling bij en maak geen grote stuurcorrecties. Probeer kalm en gecontroleerd te blijven.
  4. Wacht tot je weer grip hebt: zodra je banden weer contact maken met het wegdek, kun je voorzichtig sturen en gas geven.

Wat je absoluut niet moet doen: je stuur plotseling naar één kant draaien of de rem hard intrappen. Hiermee raak je nog sneller in een slip.

Wat is de belangrijkste oorzaak van aquaplaning?

De belangrijkste oorzaak van aquaplaning is snelheid. Hoe hoger je snelheid is, hoe meer water je banden moeten afvoeren om grip te houden op de weg. Wanneer ze die hoeveelheid water niet snel genoeg kunnen afvoeren, ontstaat er een laagje water tussen de banden en het wegdek. Hierdoor gaat je auto als het ware ‘drijven’, met als gevolg dat je minder controle en grip hebt. Het is daarom belangrijk om je snelheid aan te passen als het regent en het wegdek nat is.

Waar is de kans op aquaplaning het grootst?

De kans op aquaplaning is het grootst op wegen met spoorvorming waar groeven in het wegdek water vasthouden, waardoor het water niet goed kan worden afgevoerd. Spoorvorming ontstaat door intensief gebruik van het wegdek, bijvoorbeeld als er vaak zware voertuigen overheen rijden.

De bandensporen in het asfalt vullen zich bij hevige regenval met water, waardoor je banden al snel de grip kunnen verliezen. In dergelijke omstandigheden is extra voorzichtigheid geboden.

Op welke rijstrook is de kans op aquaplaning het grootst?

De kans op aquaplaning is doorgaans het grootst op de rechter rijstrook. Dat komt doordat deze strook vaak het zwaarst wordt belast door vrachtwagens en andere voertuigen met veel gewicht. Hierdoor ontstaan eerder diepe sporen in het asfalt waarin water zich kan ophopen. Op de linker rijstroken is de belasting meestal minder, waardoor er minder snel spoorvorming en dus minder waterophoping optreedt.

Hoe kun je aquaplaning voorkomen?

Om de kans op aquaplaning zo klein mogelijk te maken, kun je verschillende maatregelen treffen. Zo is het verstandig om regelmatig je banden te controleren, je snelheid aan te passen bij regen en voorzichtig te zijn met rijstroken waar water zich ophoopt. Hieronder enkele tips en adviezen om aquaplaning te voorkomen.

1. Controleer je banden op voldoende profiel

Het profiel van je banden zorgt ervoor dat water kan worden afgevoerd. Zodra het profiel minder diep is dan de wettelijke minimumeis (1,6 mm), nemen je banden steeds minder water op, waardoor je eerder grip verliest. Controleer dus regelmatig of je banden nog voldoende profiel hebben. Heb je twijfels? Dan is het raadzaam om je banden te vervangen.

Lees ook: Hoe meet je de profieldiepte van je banden?

2. Controleer regelmatig de bandenspanning

Met de juiste bandenspanning zorg je ervoor dat je banden optimaal contact maken met het wegdek. Als er te weinig lucht in je banden zit, slijten ze sneller en kan water zich gemakkelijker ophopen tussen het rubber en het wegdek. Te hoge spanning kan weer leiden tot minder raakvlak met de weg. Houd daarom de aanbevolen spanning in de gaten en pomp je banden op wanneer nodig.

3. Pas je snelheid aan bij zware regenval (of een nat wegdek)

Als er sprake is van hevige regenval of een nat wegdek, is het slim om je snelheid aan te passen. Hoe sneller je rijdt, hoe minder tijd je banden hebben om water te verdringen. Met een lagere snelheid verminder je het risico dat er een waterlaag tussen je banden en het wegdek ontstaat.

4. Vermijd grote plassen en spoorvorming

Probeer waar mogelijk grote plassen of diepe sporen in het wegdek te ontwijken. Hier kan zich een aanzienlijke hoeveelheid water verzamelen, waardoor je banden de grip kunnen verliezen. Kijk ver vooruit, houd je rijstrook goed in de gaten en stuur rustig bij als je merkt dat er veel water in het spoor staat.

5. Schakel cruise control uit bij slecht weer

Bij zware regenval is het verstandig om zelf het tempo te bepalen. Cruise control kan in deze omstandigheden namelijk te lang doorgaan op een hoge snelheid, terwijl jij snelheid zou willen minderen. Door zelf gas te geven, kun je direct reageren op veranderingen in het wegdek en de hoeveelheid water op de weg.

Wees voorzichtig en controleer regelmatig je banden

Voorzichtig rijden tijdens zware regenval is de beste manier om aquaplaning te voorkomen. Door je snelheid aan te passen en alert te zijn op eventuele waterophopingen, verklein je de kans op gevaarlijke situaties. Daarnaast helpt het om je banden regelmatig te controleren op slijtage, profiel en juiste spanning. Zo blijven ze in goede conditie en ben je beter voorbereid op onverwachte, natte omstandigheden.

Wil je er zeker van zijn dat je altijd met de juiste bandenspanning de weg op gaat? Bij Hendries vind je kwalitatieve elektrische bandenpompen waarmee je eenvoudig zelf je banden kunt oppompen. Zo rijd je niet alleen veiliger, maar verleng je ook de levensduur van je banden. Een goede investering dus, voor zowel je veiligheid als je portemonnee.

Auteur: Henri Verbeek

Welkom, mijn naam is Henri Verbeek. Waar veel andere bedrijven afhaken, gaan wij waar mogelijk erg ver om te luisteren naar de wensen van onze klanten. Wij houden graag persoonlijk contact, en werken niet met chatbots of onpersoonlijke e-mail.